De Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen per 1 juli 2021 in werking getreden

De Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR) is per 1 juli 2021 in werking getreden. Als bestuurder of toezichthouder van een vereniging, stichting of coöperatie is deze wet ook voor u van toepassing. Wat er verandert en welke actie u moet ondernemen hebben we omschreven in een stappenplan.

De WBTR is bedoeld om bestuur en toezicht van verenigingen, stichtingen en coöperaties te verbeteren en om wanbestuur, onverantwoordelijk financieel beheer, misbruik van positie en andere ongewenste activiteiten binnen besturen te voorkomen. Zo gelden er grotendeels nieuwe regels vanaf 1 juli 2021 die van toepassing zijn op taken, bevoegdheden, verplichtingen en aansprakelijkheid. Ook als de statuten nog niet up-to-date zijn. De inwerkingtreding van een aantal bepalingen is uitgesteld tot nader order.

Oude bepalingen in de statuten die in strijd zijn met het nieuwe recht komen met de komst van deze wet te vervallen. In plaats daarvan geldt het nieuwe recht. Ondanks dat u niet verplicht bent om de statuten van de organisatie aan te passen, is het een goed moment om de statuten eens tegen het licht te houden en waar nodig wijzigingen aan te brengen. De statuten van een vereniging, stichting of coöperatie die na 1 juli 2021 worden gewijzigd, moeten wel in lijn zijn met de nieuwe wetgeving.

De belangrijkste veranderingen op een rij:

• Een toezichthoudend orgaan kan gevormd worden door een raad van commissarissen of een one-tier board, waarbij de toezichthouders onderdeel zijn van het bestuur. Dit onderdeel is nog niet in werking getreden per 1 juli 2021.
• Bestuurders en commissarissen moeten bij de vervulling van hun taken uitgaan van het belang van de organisatie. Zij mogen hun eigen belang of dat van andere stakeholders niet laten prevaleren.
• De rechter krijgt meer beoordelingsruimte om bestuurders en commissarissen te ontslaan op verzoek van het OM of een belanghebbende. Er kan ook een bestuursverbod worden opgelegd aan bestuurders en commissarissen.
• Het wordt verplicht om een belet- en ontstentenis regeling voor bestuurders en commissarissen in statuten op te nemen, zodat taken worden vervuld wanneer een bestuurder of commissaris (tijdelijk) afwezig is. Dit wordt verplicht voor verenigingen, stichtingen, coöperaties en NV’s. Dit onderdeel is voor de NV nog niet per per 1 juli 2021 in werking getreden.
• Een bestuurder of toezichthouder mag niet deelnemen aan besluitvorming waarbij hij/zij een persoonlijk belang heeft dat strijdig is aan het belang van de rechtspersoon. Indien daardoor geen besluit kan worden genomen wordt het besluit genomen door de raad van commissarissen, of als die er niet is door de algemene (leden)vergadering. De statuten kunnen een andere regeling bevatten.
• Het is mogelijk om in de statuten meer stemrechten aan bepaalde bestuurders toe te kennen, maar deze toename mag bij één bestuurder nooit leiden tot de meerderheid van de stemmen.

De meeste veranderen vonden plaats per 1 juli 2021. Het is nog niet bekend vanaf welke datum de overige bepalingen zullen gelden.

Voor meer informatie en advies over deze wet en de statuten van uw organisatie, kunt u contact opnemen met Janna Westra.