Voorkom valkuilen bij de overdracht familiebedrijven

Familiebedrijven zijn belangrijk voor de Nederlandse economie en hebben een positieve invloed op de werkgelegenheid. Ze blijken succesvoller te zijn dan niet-familiebedrijven, doordat ze zich richten op de lange termijn en het opbouwen van langdurige relaties.

Een veelvoorkomende valkuil is het te laat starten van het overdrachtsproces. Ik kom nog steeds ondernemers tegen die om verschillende redenen te laat beginnen met het overdragen van hun bedrijf. Bijvoorbeeld een 72-jarige dga die nog steeds alle touwtjes in handen heeft en daarmee zijn kinderen de kans ontneemt om zich te ontwikkelen. Als gevolg hiervan is de helft van zijn kinderen afgehaakt. Het is belangrijk om kinderen al vroeg te betrekken bij het nadenken over hun rol in het bedrijf, zonder hen onder druk te zetten. Ouders moeten balanceren tussen betrokkenheid van de volgende generatie bij het bedrijf en het geven van vrijheid, zodat zij hun eigen pad kunnen volgen.

Gezien en gehoord
Veel familiebedrijven hebben moeite met het bepalen welk familielid het meest geschikt is om de leiding over te nemen. Ouders vinden het soms lastig om de kwaliteiten en potentie van hun kinderen objectief te beoordelen. Een onafhankelijke expert kan hierbij helpen. Daarnaast zie ik ook regelmatig dat niet alle familieleden worden betrokken bij het vraagstuk van opvolging. Dit kan ervoor zorgen dat kinderen zich niet gezien of gehoord voelen, wat langdurige gevolgen kan hebben in hun leven. Het is essentieel om aannames over ambities en wensen van alle kinderen te toetsen.

Loslaten
Een groot deel van de oudere generatie heeft moeite met delegeren en loslaten. Directie-eigenaren van familiebedrijven zijn soms zo verbonden met hun bedrijf dat ze het moeilijk vinden om de controle over te dragen aan de volgende generatie. Dit kan komen door een gebrek aan vertrouwen, maar dikwijls speelt ook de angst om niet meer relevant te zijn een rol. Mijn observatie is dat dit eerder een belemmering vormt voor de continuïteit, dan dat het stimulerend werkt. Open gesprekken, tijd, een nieuw perspectief en ondersteuning voor de uittredende generatie kunnen hierbij helpen.

Herkent u deze valkuilen in uw situatie of loopt u het risico hierin te stappen? Ga met ons in gesprek om te voorkomen dat dit ook bij u gebeurt.

Bron: column in Business in Barneveld – augustus 2023