Blog | Geen boete voor een fiscale eenheid btw?

Ondernemers die in financieel, organisatorisch en economisch opzicht zodanig met elkaar zijn verweven dat zij als het ware een eenheid vormen, worden voor de omzetbelasting als één ondernemer aangemerkt. Deze zogenaamde fiscale eenheid doet één btw-aangifte en die fiscale eenheid krijgt dus ook zo nodig een naheffingsaanslag opgelegd, al dan niet met een verzuim- of vergrijpboete.

Deze jarenlange ‘wetmatigheid’ is in de afgelopen periode echter op losse schroeven komen te staan. In de pers wordt gesteld dat zo’n boete eigenlijk helemaal niet een fiscale eenheid btw kan worden opgelegd. De Algemene wet bestuursrecht bepaalt namelijk expliciet, zo wordt geroepen, dat overtredingen alleen kunnen worden begaan door natuurlijke personen en rechtspersonen. En een fiscale eenheid is niet een dergelijk persoon. Zo’n beestje is niet meer dan een fiscale fictie, die voor de samenstellende onderdelen enkel gevolgen heeft in de verhouding met de Belastingdienst. Omdat aldus voor het opleggen van een bestuurlijke boete een wettelijke grondslag ontbreekt, kan de fiscale eenheid btw niet beboet worden.

Betekent dit dat ondernemers er zonder meer een potje van kunnen maken met betrekking tot de omzetbelasting bij een fiscale eenheid? Niet helemaal, want er zijn zeker ook tegengeluiden. Zo wordt onder meer betoogd dat de specifiek op de belastingwetgeving gerichte Algemene wet inzake rijksbelastingen als boeteling de belastingplichtige noemt. U voelt ‘m al. De term ‘belastingplichtige’ is daarbij ruimer dan een natuurlijk persoon of een rechtspersoon; onder een belastingplichtige is dan ook een fiscale eenheid te scharen. Daarnaast zouden de in de fiscale eenheid opgenomen ondernemingen nog weleens als medeplichtigen (in het fiscale een ‘medepleger’) kunnen worden aangemerkt. Hoewel dat laatste de Belastingdienst nog wel een uitdaging zal kunnen geven in de bewijsvoering.

Ik besluit met de opmerking dat ook in het fiscale voorkomen beter is dan genezen, maar als er dan toch sprake is van een aan de fiscale eenheid btw opgelegde boete, dan kan het zeker geen kwaad daartegen onderbouwd bezwaar te maken!

Bram Faber | september 2018
Bron: column is geplaatst in Business in Barneveld, editie 08-2018