Weten of behoren te weten

Het is verboden opzettelijk een onjuiste aangifte te doen. Doet u dat toch, dan kunt u een fiscale tik op de vingers krijgen: u loopt het risico van een fiscale vergrijpboete.

Gelukkig beschermt de wet u tegen willekeur en lichtvaardig opgelegde boetes. Bij het opleggen van een vergrijpboete rust er namelijk een zware bewijslast op de inspecteur. Voordat u een boete krijgt moet de inspecteur bewijzen dat er opzettelijke een onjuiste aangifte is gedaan.

Alles telt mee
Alle feiten en omstandigheden die aanleiding voor de boete zijn tellen mee. Die moeten alle overtuigend en zonder redelijke twijfel worden aangetoond door de inspecteur. Dit gaat veel verder dan het enkel aannemelijk maken van feiten en omstandigheden. Daarbij staat er veel op het spel. Want lukt het de inspecteur niet deze overtuigend aan te tonen, dan is er geen sprake van een wat lagere boete, maar van geen boete. De boete wordt dan vernietigd.

Beter weten
Hoe ernstiger de overtreding, hoe hoger de boete. Als u grove schuld verweten kan worden, wordt een boete van 25% opgelegd. Bij opzet is dat zelfs 50%. Opzet kan u voor de voeten geworpen worden als u weet had van bepaalde zaken. De inspecteur wil opzet maar al te graag bewijzen door te stellen dat u als belastingplichtige iets had moeten weten. Jurisprudentie van de Hoge Raad wijst uit dat dit een te eenvoudig betoog is. De lat ligt hoger. Het gaat niet om het ‘moeten weten’ maar om het ‘weten’. Zelfs als vast zou staan dat u zich ergens bewust van bent geweest, dan geeft dat nog niet gelijk aan dat u er ook daadwerkelijk iets van afwist. Alleen als u met uw volle verstand wist dat de aangifte onjuist was, dan is er sprake van opzet. U heeft dan willens en wetens de kans op een onjuiste aangifte aanvaard. De inspecteur moet dit bewijs dan leveren.

Voor u
Is dit nu een fiscale ver-van-mijn-bed-show? Nee, zeker niet. Ook u kunt fiscaal beboet worden nadat bewezen is dat uw fiscale zaken niet kloppen en u hier wel degelijk van afwist.
Laat u daarom niet uit het veld slaan als u een boete oploopt. Beoordeel eerst of de inspecteur aan de zware bewijslast voldoet.

Column Gerbrand van Elten
Business in Barneveld, editie 4-2022